Zarządzanie kryzysowe – działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastuktury krytycznej.

Etapy zarządzania kryzysowego:

1. Zapobieganie

• • analiza zagrożeń i ocena wrażliwości
  • wspieranie badań stosowanych i transferu technologii
  • uświadamianie społeczeństwa i powszechna edukacja w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom
  • stworzenie systemu zachęt i restrykcji finansowych oraz właściwe wykorzystanie zasobów
  • zapewnienie przywództwa i koordynacji

Zapobieganie odnosi się do działań, które eliminują lub redukują prawdopodobieństwo wystąpienia zniszczeń, albo ograniczają skutki sytuacji kryzysowej.

2. Przygotowanie

Kluczowym elementem przygotowań jest opracowanie planów reagowania kryzysowego, które to plany opisują kto, co i kiedy będzie robił, za pomocą jakich sił i środków i na jakiej podstawie prawnej - przed, w czasie i zaraz po zdarzeniu kryzysowym. Przygotowanie to także zapewnienie zasobów specjalistycznych sił i środków reagowania, takich jak: stanowisko kierowania, system łączności kryzysowej, system alarmowania oraz personel reagowania kryzysowego, a także ewidencja zasobów sił i środków przydatnych do reagowania kryzysowego.

3. Reagowanie

Następuje po wystąpieniu realnego zagrożenia lub zdarzenia. Jego celem jest uruchomienie działań prewencyjnych zapobiegających lub minimalizujących ewentualnych zniszczeń, a po ich wystąpieniu - podjęcie akcji ratowniczej, dostarczenia pomocy poszkodowanym i ograniczenia wtórnych szkód i strat. 

4. Odbudowa

Jest końcowym stadium cyklu zarządzania kryzysowego. Odbudowę dzieli się na krótkoterminową i długoterminową. Krótkoterminowa polega na przywróceniu systemów niezbędnych do życia do minimalnych standardów operacyjnych. Odbudowa długoterminowa może trwać wiele lat, aż do kompletnej odbudowy całego obszaru dotkniętego zniszczeniem. Jednocześnie odbudowa ta powinna być realizowana w  taki sposób aby rejon dotknięty katastrofą był po odbudowie lepiej przystosowany i zabezpieczony przed nowymi sytuacjami kryzysowymi.

Na terenie gminy powoływany  jest Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego (GZZK). Który uruchamiany jest w chwili zaistnienia sytuacji kryzysowej i pracuje w Urzędzie Gminy Pcim pok. Nr 11/sekretariat.

Telefon: 517-597-601 ; 12/ 2748050 wew. 27

e-mail: bezpieczenstwo@pcim.pl

Jest to zespół Wójta Gminy Pcim którego podstawowym zadaniem jest wspieranie wykonywania zadań z zakresu zarządzania kryzysowego. Pracami GZZK kieruje Wójt. Wójt powołuje w skład GZZK osoby spośród osób zatrudnionych w urzędzie gminy Pcim oraz przedstawicieli społecznych organizacji ratowniczych.

W zakresie zarządzania kryzysowego, obrony cywilnej i obronności Gmina Pcim (GCZK) współpracuje z Powiatowym Centrum Zarządzania Kryzysowego w Myślenicach (PCZK), służbami ratunkowymi oraz urzędami gmin z terenu powiatu myślenickiego:

 

Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego w Myślenicach

tel. 12/3734102 12/2729024 email: pczk@myslenicki.pl

Urząd Miasta i Gminy Myślenice tel. 12/3720930 fax 12/6392376 email: zrk@myslenice.pl

Urząd Gminy Tokarnia tel. 12/2747022 fax 12/2747025 email: tokarnia@ug.pl

Urząd Gminy Lubień tel. 18/2682017 fax 18/2682035 email: m.sadlowski@lubien.pl

Urząd Gminy Wiśniowa tel. 12/2714086 fax 122714550 email: info@ug-wisniowa.pl

Urząd Gminy Siepraw tel. 12/3721811 fax 12/3721806 email: gmina@siepraw.pl

Urząd Miasta Sułkowice tel. 12/2732075 fax 12/2721422 email: sulkowice@sulkowice.pl

Urząd Gminy i Miasta Dobczyce tel/fax 12/3721756 email: apanus@dobczyce.pl

Urząd Gminy Raciechowice tel. 12/3725203 fax 12/3725200 email: wojt@raciechowice.pl

Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Myślenicach

tel. 147/ 831 70 10 fax 47/ 831 70 09email: kppspmyslenice@straz.krakow.pl

Komenda Powiatowa Policji w Myślenicach tel. 47/ 832 92 00 fax 47/ 832 92 51 email: komendant@myslenice.policja.gov.pl

 

Pojęcia związane z ochroną ludności i zarządzaniem kryzysowym

Sytuacja kryzysowa –sytuacja wpływającą negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia lub środowiska w znacznych rozmiarach, wywołującą znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków.

Planowanie operacyjne – ustalanie czynności dotyczących przygotowania i działania organów administracji rządowej i organów samorządu terytorialnego w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny, ujętych w formie zestawów zadań operacyjnych, a także ustalanie sił i środków niezbędnych do ich wykonania.

Obrona cywilna – zgodnie z art. 137 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony RP obrona cywilna ma na celu ochronę ludności, zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej, dóbr kultury, ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny oraz współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków. Cele jakie ustawodawca postawił przed obroną cywilną stanowią odzwierciedlenie tego co oznajmia prawo międzynarodowe. Zgodnie z postanowieniami I Protokołu Dodatkowego do Konwencji Genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 r. dotyczącego ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych do zadań obrony cywilnej należy: służba ostrzegawcza, ewakuacja, przygotowanie i organizowanie schronów, obsługa środków zaciemniania, ratownictwo, służby medyczne, w tym pierwsza pomoc oraz opieka religijna, walka z pożarami, wykrywanie i oznaczanie stref niebezpiecznych, odkażanie doraźnych pomieszczeń i zaopatrzenia, doraźna pomoc dla przywrócenia i utrzymania porządku w strefach dotkniętych klęskami, doraźne przywrócenie działania niezbędnych służb użyteczności publicznej, doraźne grzebanie zmarłych, pomoc w ratowaniu dóbr niezbędnych do przetrwania.

Bezpieczeństwo obywatelskie – to zaspokojenie spokojnego rozwoju społecznego, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zagrożenia niemilitarne, w tym w szczególności katastrofy i inne zdarzenia związane z działaniami sił natury, samego człowieka, które mogą destabilizować i prowadzić do sytuacji kryzysowych.

Ochrona ludności – polega przede wszystkim na: ostrzeganiu, alarmowaniu i informowaniu ludności o zagrożeniach, prowadzeniu ewakuacji oraz zapewnieniu ewakuowanym pomocy medycznej i socjalnej, głównie w zakresie zakwaterowania i wyżywienia.

Podstawowe informacje dotyczące bezpieczeństwa

Wyposażenie na wypadek wystąpienia sytuacji kryzysowej

Każde gospodarstwo domowe powinno mieć przygotowane podstawowe wyposażenie na czas wystąpienia sytuacji kryzysowych. Podczas ich trwania może wystąpić brak elektryczności, wody, gazu itp. Możliwe jest też, że warunki uniemożliwią opuszczenie domu przez wiele dni. Przygotowane zawczasu odpowiednie wyposażenie ułatwi przetrwanie tego okresu.

LISTA AWARYJNA NA WYPADEK WYSTĄPIENIA NADZWYCZAJNYCH ZAGROŻEŃ

• woda: najlepiej w plastikowych pojemnikach w ilości 4-5 litrów na osobę na okres 3-5 dni, wliczając wodę do utrzymania podstawowych zasad higieny (woda powinna być odkażona, np. wybielaczem do prania o stężeniu 5,25% w ilości 1 kropla na litr wody)
• nie psująca się łatwo żywność: mięso, owoce i warzywa w puszkach; puszkowane soki, mleko i zupy, cukier, sól i przyprawy, wysokokaloryczne pożywienie (witaminy, słodycze, żywność dla niemowląt i ludzi starszych, krakersy, suchary, ekstrakty kawy i herbaty) – zapas na okres 3-5 dni przechowywać w chłodnym i suchym miejscu
• artykuły pierwszej pomocy: gaza, sterylne bandaże, w tym elastyczne, taśmy przylepne, nożyczki, chusta. Termometr, środki aseptyczne, środki przeciwbólowe, aspirynę, środki przeczyszczające, węgiel aktywowany, mydło, rękawice gumowe oraz zapas lekarstw na przewlekłe choroby członków rodziny
• odzież i rzeczy do spania: każdy domownik powinien posiadać 1 zmianę bielizny, odzieży i butów, a dodatkowo okrycie przeciwdeszczowe, ciepłą bieliznę, koc lub śpiwór
• przybory i narzędzia: turystyczny zestaw do gotowania, radio na baterie, latarki, zapasowe baterie, nóż wieloczynnościowy, zapałki, przybory do pisania, przybory do higieny, plastikowe pojemniki, papier toaletowy, przybory do szycia – przechowywać zawsze w jednym miejscu z możliwością szybkiego dostępu do nich
• ważne dokumenty: przechowywać zawsze w jednym miejscu z możliwością szybkiego dostępu do nich
• zabezpieczenie domu: możliwości zabezpieczenia domu są bardzo ograniczone i wiążą się z dużymi kosztami. Można jednak wykonać przedsięwzięcia profilaktyczne, które zmniejszą do minimum ryzyko strat np. przeniesienia wartościowych przedmiotów na strych lub wyższe piętro, zamontowanie tablic bezpieczników i liczników możliwie jak najwyżej, ubezpieczenie, stworzenie systemu pomocy sąsiedzkiej

Zachowania ludzi w przypadku sytuacji kryzysowej

Ludzie w różny sposób reagują w chwili zagrożenia. Typowe reakcje to: gniew, bezsenność, koszmary senne, potrzeba mówienia, otępienie, utrata apetytu, przyrost lub utrata wagi, bóle głowy, huśtawka nastrojów.

Postaraj się zaakceptować nowe, przymusowe okoliczności. Szukaj pomocy w razie konieczności. Wsłuchuj się w informacje, postępuj zgodnie z komunikatami, a przede wszystkim nie panikuj. Pośpiech i nerwy są najgorszymi doradcami. Sytuacji kryzysowej nie zmienisz ani nie cofniesz ale masz wpływ na sposób przetrwania, podejmowane przez Ciebie decyzje mogą zadecydować o życiu Twoim i Twoich bliskich.

Wcześniejsze rozmowy z rodziną, przyjaciółmi na tematy możliwych zagrożeń owocują pozytywnie w chwilach realnych zdarzeń. Dzieci nie będą skrajnie wystraszone i zdezorientowane, każdy będzie chociaż minimalnie wiedział jak i co zrobić.

Zasadnym byłoby zastanowić się z całą rodziną nad następującymi zagadnieniami

• - jakie zagrożenia mogą nas dotyczyć
• - co należy robić, aby być przygotowanym w razie wystąpienia sytuacji kryzysowej
• - co robić w przypadku ogłoszenia ewakuacji (oznacza to konieczność opuszczenia domu)
• - gdzie rodzina może spotkać się w razie nie możności spotkania w domu
• - gdzie rodzina może zebrać się po ogłoszeniu ewakuacji
• - co należy zabrać w razie ewakuacji (dokumenty osobiste, karty płatnicze, czeki, pieniądze),
• - gdzie dać znać o sobie, jeżeli w chwili katastrofy jesteś poza domem. Możesz tam zostawić wiadomość, gdzie przebywasz aby rodzina mogła Cię odnaleźć
• - należy zorientować się, kto z sąsiedztwa jest lekarzem lub posiada inne potencjalnie przydatne umiejętności
• - właściwym byłoby przeszkolenie członków rodziny w udzielaniu pierwszej pomocy
• - znajomość sygnałów alarmowych – członkowie rodziny muszą umieć wezwać policję, straż pożarną, nastroić radio i telewizor na odbiór informacji o zagrożeniu
• - wszyscy członkowie rodziny muszą wiedzieć jak wyłącza się gaz, elektryczność i wodę
• - ubezpieczenia mieszkania – domu od skutków różnorodnych zagrożeń

PAMIĘTAJ O ZWIERZĘTACH!!!

Zorientuj się gdzie są schroniska, czy masz przyjaciół lub członków rodziny, którzy będą mogli zaopiekować się Twoim zwierzątkiem w czasie wystąpienia ewentualnego zagrożenia.

Kiedy zaistnieje potrzeba ewakuacji czy zmiany miejsca schronienia i nie będzie możliwe zabranie z sobą zwierzęcia, w ostateczności ogranicz przebywanie zwierzęcia do jednego pomieszczenia w domu, zapewniając mu dostateczną ilość pokarmu i wody. W czasie powodzi zwierzęta muszą mieć możliwość ucieczki na wyższe piętra.

 

Najbardziej prawdopodobne zagrożenia

Podstawowym dokumentem kompleksowego zarządzania kryzysowego w Gminie Pcim jest Plan Zarządzania Kryzysowego. Zgodnie z jego zapisami oraz przyjętym podziałem w czasie wojny jak i w czasie pokoju na obszarze Gminy Pcim mogą wystąpić zagrożenia dla życia i zdrowia ludności i środowiska. Biorąc pod uwagę położenie geograficzne Gminy oraz jego specyfikę na jego terenie mogą wystąpić następujące rodzaje zagrożeń:

Katastrofy naturalne:

- Pożary

- Powodzie i podtopienia

- Wichury i huragany

- Gradobicia

- Śnieżyce

- Upały

- Burze

Katastrofy techniczne:

- Skażenia promieniotwórcze – awarie elektrowni atomowych

- Katastrofy drogowe – potrącenia, wypadki i kolizje drogowe

- Katastrofy budowlane

- Skażenia chemiczne

Zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne:

- Epidemie

- Bioterroryzm

- Terroryzm

Pozostałe zagrożenia:

- Niewypały i niewybuchy

- Kradzieże i włamania

- Substancje psychoaktywne

- Czad

- Niebezpieczna przesyłka

- Alarm bombowy

- Fajerwerki

Dobre przygotowanie i dopasowanie sił i środków do zagrożenia mogą pomóc w czasie kryzysu, szacować stopień zagrożenia i poziom ryzyka jakie ono ze sobą niesie. W fazie planowania ważne jest aby znać wszelkie możliwe typy zagrożeń uwzględniając specyfikę lokalnych warunków środowiskowych, społecznych i ekonomicznych. Założenia występowania poszczególnych zjawisk przyrodniczych, występowaniem lokalnego przemysłu, infrastruktury technicznej, a także umiejętności i zabezpieczenia mieszkańców. Tego typu podejście pozwoli zoptymalizować punkt widzenia i dostosować strukturę planowania do potrzeb.

POŻARY

OGIEŃ - rozprzestrzenia się szybko i zazwyczaj nie ma czasu na zabieranie kosztownych rzeczy czy telefonowanie. Po 2 minutach zazwyczaj ogień staje się groźny dla życia. W ciągu 5 minut cały dom może stanąć w płomieniach. Wysoka temperatura i dym są tak samo niebezpieczne jak płomienie. Zachłyśnięcie się bardzo gorącym powietrzem może spowodować poparzenie dróg oddechowych.  Pożar wytwarza trujące gazy, które skutkują zatruciem organizmu.

Bądź ostrożny, nie dopuść do powstania pożaru !!!

• ostrożnie używaj zastępczych źródeł grzewczych (np. przenośne grzejniki elektryczne, gazowe, piecyki na drewno i węgiel);

• nie używaj kuchenki gazowej do ogrzewania;
• utrzymuj w stałej technicznej sprawności instalację elektryczną, przedłużacze, kable, gniazdka, instalację gazową, przewody kominowe i wentylacyjne;
• nie przeciążaj sieci elektrycznej. Korzystaj z rozgałęziacza z bezpiecznikiem, a unikniesz iskrzenia i krótkich spięć;
• nie umieszczaj grzejników elektrycznych, kuchenek mikrofalowych i innych urządzeń elektrycznych pobierających dużą moc w pobliżu firan i innych łatwopalnych materiałów;
• nie używaj otwartego ognia (zapalniczek, świec, papierosów) w pobliżu łatwopalnych materiałów;
• nie gromadź i nie używaj wewnątrz budynku benzyn, paliw, nafty itp. Można je przechowywać tylko w odpowiednich pojemnikach w dobrze wentylowanych pomieszczeniach;
• popiół gromadź w oddalonym od budynku metalowym pojemniku;
• zaopatrz mieszkanie, dom i obejście w podręczny sprzęt gaśniczy i naucz rodzinę posługiwać się nim. Przestrzegaj terminów badania sprawności i ich legalizacji;
• zainstaluj w miarę możliwości wykrywacze dymu, które dwukrotnie zwiększają szansę przeżycia;
• naucz dzieci jak informować służby o pożarze

Gdy ogień już jest…

• zaalarmuj niezwłocznie, przy użyciu wszystkich dostępnych środków osoby będące w strefie zagrożenia
• wezwij straż pożarną
• przystąp niezwłocznie, przy użyciu miejscowych środków gaśniczych do gaszenia pożaru i niesienia pomocy osobom zagrożonym w przypadku koniecznym przystąp do ewakuacji ludzi. Czynności te wykonuj w taki sposób, aby nie doszło do powstania paniki, która może być przyczyną niepotrzebnych i tragicznych w skutkach wypadków w trakcie prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych
• jeśli ubranie pali się na Tobie zatrzymaj się, połóż na ziemi i obracaj do chwili zduszenia ognia, ucieczka spowoduje tylko zwiększenie płomienia
• nie gaś urządzeń elektrycznych wodą mogą być pod napięciem, postaraj się odłączyć zasilanie elektryczne

• nie próbuj gasić ognia, którego nie jesteś w stanie opanować
• wyprowadź wszystkie osoby zagrożone w bezpieczne miejsce i w razie potrzeby udziel pierwszej pomocy
• gdy pożar i swąd dymu obudzi Cię ze snu zbadaj czy drzwi są ciepłe, jeśli tak, to nie otwieraj ich, lecz użyj innych dróg, by opuścić pomieszczenie (np. przez okno jeśli jest to możliwe)
• jeśli nie możesz wyjść z pomieszczenia, uszczelnij drzwi, kanały wentylacyjne by nie przedostał się przez nie dym, otwórz okno i wzywaj pomoc
• jeśli musisz wyjść przez pomieszczenia zadymione, to zakryj usta i nos ręcznikiem, okryj się czymś nie palnym lub mokrym kocem i przemieszczaj się tuż przy podłodze dołem powietrze jest bardziej czyste i chłodne
• opuszczając mieszkanie, zabierz ze sobą wszystkich domowników. Dzieci potrafią chować się przed ogniem w miejscach, z których ich nie widać- w szafie, pod łóżkiem, pod pościelą itp.

 

POWODZIE I PODTOPIENIA

Zanim powódź przyjdzie…

Pogotowie przeciwpowodziowe - wprowadza się, gdy poziom rzeki przekroczy poziom ostrzegawczy i nadal się podnosi.

Alarm powodziowy - ogłasza się, gdy poziom wody przekroczy stan alarmowy.

W Gminie Pcim poziom wody mierzony jest na Rzece Raba - stacja w Stróży.

Poziom ostrzegawczy - 220

Poziom alarmowy – 290

Każdy może sprawdzić poziom rzeki na stronie internetowej: https://hydro.imgw.pl/#map/19.5,51.5,7,true,true,0

 

Ubezpiecz siebie i swój dobytek - gdy zagrożenie powodzią stanie się realne, zaopatrz się w przydatny sprzęt: latarki, radioodbiornik bateryjny z zapasowymi bateriami; inne źródła światła (świece, lampy naftowe, zapałki, zapalniczki).

Przygotuj się na tyle aby być samowystarczalnym przez okres ok 3 dni oraz zdolnym do pomocy sobie i innym.

Poproś krewnych lub znajomych zamieszkałych na terenach bezpiecznych, by służyli jako miejsce kontaktu dla Twojej rodziny, upewnij się, czy wszyscy jej członkowie znają adresy i telefony osób kontaktowych.

Zapoznaj rodzinę, jak zabezpiecza się mieszkanie, dom, obejście przed powodzią jak i grabieżą.

Sprawdź zawory zainstalowane w kanalizacji ściekowej swego domu w celu zapobieżenia cofania się wody z systemu drenowego, w ostateczności użyj dużych korków lub czopów do zatkania przecieków, rur i zbiorników.

W czasie powodzi…

Miej włączone radio (telewizję, Internet )w celu uzyskania komunikatu o zagrożeniu i sposobach postępowania.

Postępuj zgodnie z treścią komunikatów - nie zwlekaj.

W przypadku niebezpieczeństwa natychmiast przemieszczaj się na wyżej położone tereny.

Jeżeli władze lokalne ogłoszą ewakuację z terenów zagrożonych, bądź przygotowany na nią wraz z rodziną. Pamiętaj także o swoich zwierzętach.

Zabezpiecz swoje mieszkanie, swój dom, tj. przenieś wartościowe wyposażenie domowe na wyższe piętra domu oraz zabezpiecz parter, o ile jest na to czas. Wykorzystaj do tego celu worki z piaskiem, folię lub inne materiały podręczne (worki foliowe można uzyskać w Urzędzie Gminy Pcim) usuń z  posesji wszystkie rzeczy, schowaj w budynku lub przywiąż je do czegoś stabilnego, aby nie popłynęły.

W czasie powodzi odłącz urządzenia elektryczne, ale nie dotykaj ich, gdy są wilgotne lub stoją w wodzie. Wyłącz sieć gazową i wodociągową.

W miarę możliwości na wyższych piętrach napełnij wannę i inne pojemniki wodą, po wcześniejszym wysterylizowaniu ich płynami typu: ACE, Domestos.

Nie używaj w gospodarstwie domowym wód gruntowych - mogą być zatrute (skażone).

Nie chodź po obszarach zalanych, jeżeli woda przemieszcza się szybko. Fala o głębokości kilkunastu centymetrów może przewrócić i przemieścić dorosłego człowieka.

Jeżeli musisz przekroczyć zalany obszar, użyj tyczki do badania gruntu przed sobą. Do przejścia wybieraj miejsca bez silnego nurtu.

Po ostrzeżeniu o możliwości wystąpienia dużej powodzi, zapewnij swobodny wlew wód powodziowych do piwnicy Twego domu lub sam wypełnij ją czystą wodą. Unikniesz w ten sposób zagrożenia uszkodzenia fundamentów domu przez ciśnienie napierających wód powodziowych.

Dzieciom i osobom z ograniczoną świadomością należy przymocować w widocznym miejscu kartkę z imieniem, nazwiskiem oraz miejscem zamieszkania.

Jeżeli możesz pomagaj i zapobiegaj tworzeniu się paniki…

Dobrze jest znać ustalone zasady sygnalizacji na wypadek różnych potrzeb:

kolor BIAŁY - potrzeba ewakuacji

kolor CZERWONY - potrzeba żywności i wody

kolor NIEBIESKI - potrzeba pomocy medycznej

Machając w czasie powodzi kolorową flagą lub kawałkiem materiału, możesz prosić o pomoc:

chcesz opuścić miejsce, w którym jesteś potrzeba pomocy medycznej prosisz o jedzenie i wodę.

Po powodzi…

Jak najdłużej pozostań poza zasięgiem wód powodziowych, gdyż mogą być skażone np. produktami ropopochodnymi, nie oczyszczonymi ściekami, bakteriami chorobotwórczymi itp. Nie używaj ich do picia! Mogą być one również pod napięciem z uszkodzonych linii energetycznych napowietrznych lub podziemnych.

Bądź ostrożny, gdy wjeżdżasz na tereny dotknięte powodzią. Drogi mogą być osłabione i mogą nie wytrzymać ciężaru Twojego samochodu, ciągnika, czy innego pojazdu.

Miej zawsze włączone radio w celu uzyskania informacji lokalnych dotyczących udzielanej pomocy, tj. zaopatrzenia w żywność i wodę zdatną do picia i użytku ogólnego.

Zwracaj uwagę na zdrowie i bezpieczeństwo Twoje i Twojej rodziny. Często myj ręce mydłem w czystej wodzie, szczególnie jeśli miałeś kontakt z wodami powodziowymi.

Pamiętaj o wspomożeniu swoich sąsiadów, którzy mogą potrzebować specjalnej pomocy przy małych dzieciach, starszych lub przy niepełnosprawnych osobach.

Wyrzuć żywność, która miała kontakt z wodami powodziowymi.

Poinformuj odpowiednie służby o zerwanych liniach energetycznych, nieszczelności rurociągu gazowego lub o innych zagrożeniach występujących na Twoim terenie.

Mieszkanie i wszystkie sprzęty, przydatne do dalszego użytkowania, trzeba zdezynfekować, gdyż naniesiony muł zawiera duże ilości grzybów i bakterii chorobotwórczych, które zagrażają zdrowiu ludzi i zwierząt.

Przygotuj do wymiany podłogi i mury, które nasiąkły wodami powodziowymi.

Sprawdzaj, czy fundamenty Twego domu nie mają pęknięć, aby upewnić się, że budynek nie grozi zawaleniem. Uważaj na poluzowane tynki, sufity.

Odpompuj zalane piwnice stopniowo - około 1/3 pierwotnego poziomu wody dziennie w celu uniknięcia zniszczenia struktury fundamentów.

Dopilnuj, aby instalacje domowe: elektryczne, gazowe i wodnokanalizacyjne zostały sprawdzone przez fachowców i ewentualnie naprawione przed ich ponownym użytkowaniem.

Używaj mocnego obuwia i bateryjnych lamp lub latarek w czasie oględzin zabudowań.

Jeżeli byłeś ubezpieczony przed powodzią, skontaktuj się z firmą ubezpieczeniową, aby uniknąć nieporozumień z odszkodowaniami. Zrób zdjęcia zastanych zniszczeń - zarówno budynku, jak i wyposażenia.

WICHURY I HURAGANY

Przed wichurą…

• upewnij się, czy wszyscy członkowie Twojej rodziny wiedzą, jak postępować w czasie huraganu oraz naucz ich, jak wyłączać gaz, elektryczność i wodę,
• opracuj plan komunikowania się w czasie zagrożenia na okoliczność, gdy członkowie rodziny są rozdzieleni (realny przypadek, gdy dorośli są w pracy, a dzieci w szkole),
• naucz dzieci, jak i kiedy wzywa się policję lub straż pożarną oraz które radio jest nastrojone na odbiór informacji o stanie zagrożenia.

W czasie wichury…

Miej włączone radio (jak nie ma prądu to bateryjne) w celu uzyskania komunikatu o zagrożeniu i sposobach postępowania.

Zabezpiecz swoje mieszkanie / dom:

• pozamykaj wszystkie okna,
• zabezpiecz rynny i inne elementy budynku,
• sprawdź, czy konstrukcja dachu jest mocno przytwierdzona do konstrukcji budynku,
• zabezpiecz lampy i inne urządzenia, które mogą ulec zniszczeniu,
• usuń z parapetów i balkonów przedmioty, które mogą zagrażać
• uprzątnij z obejścia przedmioty, które mogłyby narobić szkód (porwane przez wiatr),
• zapewnij sobie odpowiednią ilość źródeł światła - jak: latarki elektryczne (baterie do latarek i odbiorników radiowych), świece,
• sprawdź stan apteczki pierwszej pomocy i zaopatrz się w niezbędne materiały i leki,
• przygotuj rzeczy, które mogą być potrzebne w czasie ewakuacji, tj. dokumenty, odzież, żywność, wartościowe rzeczy,
• nie parkuj pojazdów w pobliżu drzew, słupów i trakcji elektrycznych,
• wyłącz główny wyłącznik prądu i gazu - ograniczy to niebezpieczeństwo powstania pożaru,
• schowaj się w środkowych i najniższych partiach budynku z dala od oszklonych okien, sufitów i drzwi.

Jeżeli służby ratownicze zalecają ewakuację:

− wyrusz tak szybko, jak to tylko możliwe,

− wyłącz energię elektryczną oraz zamknij główny zawór wody i gazu,

− wygaś ogień w piecach oraz zabezpiecz dom,

− zawiadom kogoś poza zasięgiem wichury, dokąd się ewakuujesz.

Znajdując się poza domem:

5. pozostań tam, aż huragan ustanie,
5. nie zatrzymuj się pod trakcjami elektrycznymi, planszami reklamowymi, drzewami itp.

Po wichurze:

5. udziel pierwszej pomocy rannym i poszkodowanym osobom,
5. unikaj leżących lub zwisających przewodów elektrycznych. Ostrożnie wkraczaj do swego domu,
5. sprawdź instalację (gazową, elektryczną, wodociągową i ściekową) w zniszczonym domu.

GRADOBICIE

Przygotuj się…

• Ubezpiecz swoje mieszkanie, dom, samochód, zwierzęta gospodarskie, uprawy polowe od skutków gradobicia.
• Zapisz i zapamiętaj numery telefonów na pogotowie ratunkowe, do służb weterynaryjnych i upewnij się, czy wszyscy członkowie rodziny je znają
• zabezpiecz rynny i inne części budynku
• zabezpiecz lampy i inne urządzenia, które mogą ulec zniszczeniu
• zabezpiecz samochód i inne pojazdy

Podczas gradobicia…

• Jeżeli spotka Cię gradobicie, a jesteś z dala od domu, znajdź bezpieczne schronienie i pozostań tam do czasu jego zakończenia.

Jeśli jesteś w domu:

• zamknij okna, usuń z parapetów i balkonów przedmioty, które mogą zagrażać
• pozostań w nim z dala od oszklonych okien, sufitów i drzwi,
• w miarę możliwości pozamykaj zwierzęta domowe i hodowlane,
• trzymaj pod ręką przygotowane latarki oraz dodatkowe baterie,
• miej włączone radio w celu zapoznania się z aktualnymi komunikatami.

O wszystkich zdarzeniach mających istotne znaczenie dla bezpieczeństwa ludzi informuj pogotowie ratunkowe, a w przypadku zerwania linii energetycznych zgłoś to pogotowiu energetycznemu.

Po gradobiciu:

• Udziel pierwszej pomocy rannym lub poszkodowanym osobom, WEZWIJ POMOC!
• Nie przenoś ciężko rannych osób, chyba że są one bezpośrednio zagrożone doznaniem kolejnych obrażeń.
• Jeżeli byłeś ubezpieczony przed gradobiciem, wykonaj zdjęcia zniszczeń, zarówno domu, jak i jego wyposażenia, w celu ubiegania się o odszkodowanie.

ŚNIEŻYCE

Śnieżyce i srogie mrozy mogą całkowicie sparaliżować życie ludzi. Są one szczególnie niebezpieczne, gdy nadchodzą nagle, kiedy się ich nikt nie spodziewa. Wówczas powodują chaos komunikacyjny oraz zrywają linie energetyczne. Zabijają ludzi i zwierzęta.

Silny wiatr w połączeniu z temperaturą powietrza tylko nieco poniżej 0°C może mieć taki sam skutek, jak stojące powietrze o temperaturze poniżej -30°C. Może być to przyczyną odmrożenia i wychłodzenia organizmu.

Odmrożenie - jest skutkiem oddziaływania zimna - choć niekoniecznie mrozu!. W wyniku odmrożenia mogą wystąpić trwałe uszkodzenia. Typowymi objawami tego urazu są: znaczne wychłodzenie, zaczerwienienie, utrata czucia oraz bladość palców nóg, nosa, małżowin usznych.

Wychłodzenie - jest stanem, gdy temperatura wewnętrzna ciała spada poniżej 35°C. Objawami wychłodzenia są zaburzenia świadomości - do śpiączki włącznie - powolna mowa, poczucie wyczerpania, zaburzenia mowy, senność.

Jeżeli u kogoś podejrzewane jest wystąpienie odmrożenia lub wychłodzenia - rozpocznij powolne ogrzewanie osoby i natychmiast wezwij pomoc. Zdejmij przemarznięte ubranie, ułóż osobę na suchej tkaninie i okryj całe ciało kocem, folią aluminiową - ogrzewaj go własnym ciałem, jeżeli masz możliwość daj jej coś ciepłego (nie gorącego) do picia. Nigdy nie podawaj alkoholu, alkohol nie rozgrzewa, zmniejsza się jedynie odczuwanie zimna co pogarsza sytuacje. Nie podawaj żadnych leków bez dodatkowych wskazań.

Nie uznawaj pochopnie osoby wyziębionej za zmarłą !!!

Przy odmrożeniach kończyn zanurz je w letniej wodzie o temperaturze ciała zdrowego człowieka. Na inne części ciała nakładaj ciepłe (nie gorące) okłady.

W czasie opadów najlepiej pozostań w domu, słuchaj komunikatów radiowych i telewizyjnych. Jeżeli musisz wyjść na zewnątrz ubierz się w ciepłą odzież wielowarstwową i powiadom kogokolwiek o tym, dokąd się udajesz. Zachowaj szczególną ostrożność poruszając się po zaśnieżonym i oblodzonym terenie, zwróć uwagę na zwisające sople, zwały śniegu na dachach budynków; zachowaj ostrożność przy odśnieżaniu.

Podróż zimą…

Jedną z wielu przyczyn ofiar śmiertelnych wśród podróżnych w zimie jest niewłaściwe przygotowanie pojazdu. Dlatego też, aby bezpiecznie podróżować:

• Sprawdź następujące elementy Twojego samochodu:  akumulator; płyn chłodzący; wycieraczki i płyn do szyb; układ zapłonowy, oświetlenie pojazdu; światła awaryjne, układ wydechowy; układ ogrzewania;  hamulce; poziom oleju.
• Załóż zimowe opony! Wyposaż się w łańcuchy, kamizelkę odblaskową
• Miej przygotowaną skrobaczkę do szyb oraz narzędzie do usuwania śniegu
• W bagażniku dobrze mieć koc, łopatkę do śniegu, zapałki, latarkę
• Przed podróżą upewnij się, że masz zatankowany samochód
• Ubieraj się ciepło
• Na dłuższą podróż zabierz pożywienie, ciepły napój
• Sprawdź prognozę pogody
• W pełni naładuj telefon, miej w samochodzie ładowarkę

Jeżeli utknąłeś z powodu śnieżycy , to o ile to możliwe zjedź na pobocze. Nie wychodź szukać pomocy w nieznanym terenie, a już na pewno w lesie. Umocuj na antenie lub kiju nad samochodem „flagę” sygnalizacyjną aby służby ratownicze mogły Cię odnaleźć. Optymalnie ogrzewaj samochód, mając na uwadze zasób paliwa, sprawdzaj czy rura wydechowa nie jest zakryta śniegiem aby nie doszło do zatrucia. Co jakiś czas wykonuj delikatne ćwiczenia ruchowe dla prawidłowego krążenia krwi.

UPAŁY

Zbyt intensywny wysiłek w czasie gorącego dnia, przebywanie zbyt długo na słońcu lub w przegrzanym miejscu może spowodować uraz termiczny. Aby móc skutecznie zapobiegać podobnym przypadkom, poznaj objawy i bądź gotów do udzielenia pierwszej pomocy w takich przypadkach.

Uraz termiczny może przybrać postać oparzenia słonecznego lub przegrzania.

Oparzenie słoneczne objawia się zaczerwienieniem i bolesnością skóry, możliwe jest swędzenie, gorączka, ból głowy. Pierwsza pomoc: weź chłodny prysznic, użyj mydła, aby usunąć olejki/kremy. Miejsca oparzone polewaj dużą ilością zimnej wody. Jeśli na skórze wystąpią pęcherze, zrób suchy, sterylny opatrunek i skorzystaj z pomocy medycznej. Przegrzanie objawia się osłabieniem, zawrotami głowy, występuje nadmierne pragnienie, nudności i wymioty, skurcze mięśni zwłaszcza nóg i brzucha, utrata przytomności. Pierwsza pomoc: połóż poszkodowaną osobę w chłodnym miejscu - nogi unieś na wysokości 20-30 cm. Poluzuj ubranie. Użyj zimnej mokrej tkaniny jako okładu do obniżenia temperatury ciała. Podawaj wodę z solą do picia małymi łykami. Jeśli wystąpią nudności, zrezygnuj z wody. Wezwij pomoc!  W przypadku utraty przytomności przy wyczuwalnym oddechu i tętnie, ułóż poszkodowanego na boku.

Oparzeń nie wolno smarować żadnym masłem ani alkoholem, jeżeli mamy opatrunki żelowe można założyć jeżeli nie to chłodzimy wodą lub okładamy jałowym opatrunkiem  i czekamy na pomoc.

Zapobiegaj…

• Utrzymuj chłodne powietrze wewnątrz pomieszczeń, stosując żaluzje w drzwiach i oknach.
• Rozważ utrzymanie w użyciu zewnętrznych okiennic przez cały rok. Zewnętrzne okiennice latem nie dopuszczają ciepła do wnętrza domu, natomiast utrzymują ciepło w domu zimą.
• Przebywaj wewnątrz pomieszczeń tak długo, jak to możliwe poza zasięgiem światła słonecznego.
• Spożywaj zbilansowane, lekkie posiłki.
• Regularnie pij duże ilości wody
• Ogranicz przyjmowanie napojów alkoholowych. Mimo że piwo i napoje alkoholowe zdają się zaspakajać pragnienie, to zazwyczaj powodują dalsze odwodnienie organizmu.
• Ubieraj się w luźno dopasowane rzeczy o jasnych kolorach odbijających ciepło i promieniowanie słońca,
• Noś okrycia głowy, które skutecznie będą chronić twarz i głowę przed nadmiernym nagrzaniem.
• Unikaj zbytniego nasłonecznienia. Opalenizna spowalnia zdolność do samoczynnego chłodzenia się.
• Unikaj skrajnych zmian temperatury (klimatyzacja). Zwolnij tryb życia. Zredukuj, wykreśl lub przeorganizuj wyczerpujące zajęcia.
• Pamiętaj, że podczas upałów występuje zwiększone zagrożenie przeciwpożarowe - przebywając w lesie, na podsuszonych łąkach, ścierniskach, zachowaj szczególną ostrożność i staraj się nie zaprószyć ognia

W czasie suszy ogranicz zużycie wody, samochód niekoniecznie musi być umyty czy podlany trawnik. Wszędzie gdzie jest to możliwe używaj wielokrotnie tej samej wody.

BURZE

Jeżeli usłyszysz grzmot, oznacza to, że jesteś wystarczająco blisko burzy aby być uderzonym przez piorun. Natychmiast szukaj bezpiecznego miejsca!!!

Podczas burzy:

• • Poszukaj schronienia w budynku lub samochodzie, zamknij okna
  • Linie telefoniczne i metalowe rury mogą przewodzić prąd. Odłącz wszystkie odbiorniki prądu i urządzenia. Unikaj używania przyrządów zasilanych energią elektryczną. Oświetlenie możesz zostawić włączone, gdyż nie wpływa to na prawdopodobieństwo porażenia piorunem.
  • Unikaj kąpieli w wannie lub pod prysznicem oraz używania bieżącej wody do celów gospodarczych.
  • Wyłącz komputery, lodówki, pralki i inne urządzenia elektryczne. W razie przeładowania sieci w wyniku uderzenia pioruna czeka Cię kosztowna naprawa.
  • Zaciągnij story i opuść żaluzje. W razie rozbicia szyb przez przedmioty z zewnątrz, skutecznie zatrzymają szkło przed rozsypaniem się po mieszkaniu.

Jeśli jesteś poza domem…

• • Jeśli jesteś w lesie – szukaj schronienia wśród niższych drzew.
  • Jeśli pływasz lub żeglujesz – natychmiast skieruj się ku lądowi i znajdź schronienie.
  • Udaj się do nisko położonego, otwartego miejsca z dala od drzew, słupów lub metalowych obiektów. Upewnij się, że miejsce gdzie się znalazłeś, nie zostanie zalane przez wody opadowe.
  • Bądź bardzo małym celem. Przylgnij do podłoża, rękoma chwyć kolana i umieść głowę między nimi. Skurcz się tak bardzo, jak to tylko możliwe. Nie leż płasko na ziemi, gdyż jesteś wtedy większym celem.

Po burzy…

• • Pozostań poza terenem dotkniętym zniszczeniami spowodowanymi przez burzę do czasu usunięcia skutków.
  • Słuchaj radia i lokalnej telewizji, oczekuj komunikatów o aktualnej sytuacji i zaleceń służb ratowniczych.

Porażenie piorunem…

• • WEZWIJ POMOC!
  • Udziel pierwszej pomocy! Jeśli oddech jest zatrzymany, zastosuj sztuczne oddychanie. Gdy praca serca została wstrzymana, rozpocznij jego masaż, nie bój się większej krzywdy nie zrobisz, a możesz uratować komuś życie…

KATASTROFY TECHNICZNE

SKAŻENIA PROMIENIOTWÓRCZE – AWARIE ELEKTROWNI ATOMOWYCH

Wypadki radiologiczne mogą zdarzyć się wszędzie tam, gdzie materiały radioaktywne są używane, składowane lub transportowane. Mogą one także mieć miejsce w elektrowniach jądrowych, szpitalach, uniwersytetach, laboratoriach badawczych, w zakładach przemysłowych, na głównych drogach, liniach klejowych oraz w stoczniach.

Materiały radioaktywne są niebezpieczne z powodu szkodliwego oddziaływania niektórych typów promieniowania na komórki ciała. Im dłużej dana osoba jest narażona na promieniowanie, tym większe jest zagrożenie.

Trzy czynniki minimalizują oddziaływanie promieniowania na ciało:

Odległość – im większa odległość od źródła promieniowania – tym mniejszą dawkę promieniowania otrzymasz.

Osłona – im bardziej ciężkie i gęste materiały oddzielają źródło promieniowania, tym lepiej.

Czas – w większości przypadków natężenie promieniowania szybko maleje. Ograniczenie czasu przebywania w zasięgu promieniowania zmniejsza wielkość pochłoniętej dawki promieniowania.

W czasie zagrożenia radiacyjnego:

• Zachowaj spokój:
• nie każdy wypadek związany z wydostaniem się substancji promieniotwórczej jest niebezpieczny, wypadek może dotyczyć tylko terenu zakładu (elektrowni atomowej) i może nie powodować żadnych zagrożeń zewnętrznych.
• Uważnie i stale słuchaj radia, oglądaj telewizję ogólnokrajową lub lokalną. Komunikaty określą charakter wypadku, stopień zagrożenia oraz jego zasięg i szybkość rozprzestrzeniania się -wykonaj zalecenia wynikające z komunikatów.

Gdy byłeś w miejscu promieniowania…

• weź prysznic, zmień buty i odzież, schowaj do plastikowej torby rzeczy noszone na zewnątrz i szczelnie je zamknij.
• jeśli otrzymasz polecenie ewakuacji, wykonuj je niezwłocznie, według zaleceń władz (służb ratowniczych), nasłuchuj w radiu i telewizji komunikatów o drogach ewakuacji, tymczasowych schronach i sposobach postępowania;
• zabierz przygotowane na ewakuację rzeczy.
• pamiętaj o swoich sąsiadach, którzy mogą potrzebować specjalnej pomocy przy małych dzieciach, starszych lub niepełnosprawnych osobach.
• w wypadku zaniechania ewakuacji, pozostań w domu
• zabezpiecz i pozamykaj okna i drzwi;
• wyłącz klimatyzację, wentylację, ogrzewanie nawiewowe itp.;
• miej przy sobie cały czas włączone radio bateryjne;
• zamknij (uszczelnij) zasuwy piecowe i kominowe;
• udaj się do piwnicy lub innych pomieszczeń poniżej powierzchni gruntu;
• pozostań wewnątrz pomieszczeń do czasu, aż władze (służby ratownicze) ogłoszą, że jest bezpiecznie, jeśli musisz wyjść na zewnątrz, zakryj usta i nos mokrym ręcznikiem.
• ukryj inwentarz i nakarm go przechowaną w zamknięciu paszą
• nie używaj telefonu, jeśli nie jest to konieczne. Linie telefoniczne są niezbędne dla akcji ratowniczej.
• przechowuj żywność w szczelnych pojemnikach lub lodówce
• niezabezpieczoną żywność przed schowaniem dokładnie opłucz;
• zrezygnuj ze spożywania owoców, warzyw i wody z niepewnych źródeł.
• dalej postępuj zgodnie z zaleceniami określonymi przez władze (służby ratownicze) do czasu odwołania zagrożenia skażeniem promieniotwórczym.

Po odwołaniu zagrożenia radiacyjnego:

• Opuść ukrycie i w razie najmniejszych podejrzeń o skażeniu poddaj siebie i rodzinę zabiegom sanitarnym.
• Unikaj spożywania żywności z Twojego ogrodu oraz mleka od Twoich krów i kóz, dopóki nie będą zbadane przez lokalny urząd sanitarny.
• W przypadku zarządzenia ewakuacji zabierz ze sobą najcenniejsze rzeczy, odzież, dokumenty i produkty żywnościowe. zabezpiecz mieszkanie.

KATASTROFY DROGOWE

Powszechność motoryzacji nakłada na obywateli obowiązek znajomości podstawowych zasad i czynności do wykonywania w razie wystąpienia katastrofy drogowej lub wypadku.

Do podstawowych zasad i czynności należą:

• powiadomienie służb ratowniczych -Straż Pożarna, Policja, Pogotowie
• udzielenie pomocy lżej poszkodowanym
• stosowanie się do poleceń służb ratunkowych
• nie zbliżanie się do miejsca katastrofy, nie blokowanie dojazdu pojazdom specjalnym
• gdy jest podejrzenie wycieku niebezpiecznej substancji, zabezpieczenie okien i nawiewu
• ostrzeganie innych użytkowników drogi

"Potrącenie" jest wtedy, gdy pojazd uderza pieszego

"Kolizja" to zdarzenie gdy dwa lub więcej pojazdów ulega uszkodzeniu i nie ma osób rannych.

"Wypadek" ma miejsce, gdy w zderzeniu pojazdów są osoby ranne lub ofiary śmiertelne.

Przy potrąceniu i wypadku należy koniecznie powiadomić Policję i Ratownictwo Medyczne oraz udzielić pomocy ofiarom. Nie wolno zmieniać ustawienia pojazdów, zbierać z jezdni szkła, kawałków zderzaków itp. Będąc świadkiem takiego zdarzenia należy poczekać na przyjazd Policji.

Przy kolizji należy usunąć uszkodzone pojazdy aby nie stwarzały zagrożenia i nie tamowały ruchu. Jeśli nie jest to możliwe ze względu na powstałe uszkodzenia, należy koniecznie zabezpieczyć to miejsce trójkątem ostrzegawczym, włączeniem świateł awaryjnych itp. Jeśli tego nie zrobimy Policja ma prawo ukarać mandatem za utrudnianie ruchu. Nie ma obowiązku wzywania Policji, ale jeżeli kierowcy dojdą do porozumienia kto jest winny, to należy spisać oświadczenie, w którym zawarte będą dane samochodów, kierowców, numery polis ubezpieczeniowych, opis zdarzenia i uszkodzeń. Oświadczenie muszą podpisać kierowcy biorący udział w kolizji. Dobrze jest zapisać też dane świadków zdarzenia. To powinno wystarczyć. Firma ubezpieczeniowa, która ma wypłacić odszkodowanie często kwestionuje prawdziwość oświadczenia. W takim układzie poszkodowany może mieć duży problem z odzyskaniem pieniędzy. Nawet jeśli w końcu udowodni swoją rację, a odwołania przyniosą skutek może minąć wiele czasu. Dlatego dobrze jest mimo wszystko wezwać Policję, której protokołu żadne towarzystwo ubezpieczeniowe nie będzie kwestionować. Co prawda zazwyczaj trzeba poczekać na przyjazd Policji i winny zapłaci mandat, ale w końcowym efekcie może nam to oszczędzić wiele czasu i kłopotów.

P I E RWS Z A POM O C

Jak jej udzielać?

Jeśli jesteś świadkiem kolizji lub wypadku na drodze, w miarę swoich umiejętności i możliwości udziel pomocy poszkodowanym. Pamiętaj, że w chwili wyjmowania rannych z samochodu, jeśli zrobisz to nieumiejętnie, możesz bardzo łatwo doprowadzić do większych urazów, np. złamania kręgosłupa szyjnego! Dlatego, jeżeli nie wiesz jak należy wyjmować rannych z samochodu, nie wyjmuj ich, chyba że musisz - brak tętna, oddechu, pali się samochód. Aby udzielić skutecznej pomocy po pierwsze zadbaj o swoje bezpieczeństwo aby nie zrobić z siebie dodatkowej ofiary. Wyłącz zapłon w uszkodzonym samochodzie oraz zabezpiecz miejsce wypadku, aby Ciebie nikt nie przejechał. Wskazane również, a w przypadku pojazdów wyposażonych w poduszki powietrzne - aby samoczynnie się nie otworzyły konieczne jest odłączenie akumulatora. Ustaw trójkąt ostrzegawczy, włącz światła awaryjne, jeśli uznasz to za właściwe, poproś innych o zatrzymanie ruchu na drodze. W nocy oświetl miejsce wypadku światłami swojego samochodu. WEZWIJ POMOC profesjonalną i udziel pierwszej pomocy. Pamiętaj, jeśli jest więcej osób niech każdy ma jakieś zadanie. Każdy, kogo poprosisz ma obowiązek udzielić pomocy! Nie udzielenie lub odmowa pomocy jest karalna! Mimo to, jeśli prosisz kogoś o wezwanie pogotowia, policji czy straży, bo sam nie możesz tego zrobić, licz się z tym, że mimo obietnicy może tego nie zrobić. Dlatego jeśli tylko masz taką możliwość poproś np. o powiadomienie kilka osób niezależnie. Z miejsca wypadku oddalaj się tylko w celu wezwania pomocy lub dopiero po przyjeździe służb ratowniczych na ich wyraźne zezwolenie.

Jak wezwać pomoc?

Jeżeli zdarzenie wymaga przybycia tylko jednej służby, należy dzwonić pod jej numer alarmowy

Policja tel. 997

Straż Pożarna tel. 998

Pogotowie Ratunkowe tel. 999

Jeżeli istnieje potrzeba przybycia przynajmniej dwóch służb, należy dzwonić pod numer telefonu 112 (w większości aparatów połączenie nie wymaga karty aktywacyjnej oraz kodu PIN),

CB-radio kanał 9 (wszystkie służby) na hasło "RATUNEK" pierwszeństwo rozmów na wszystkich kanałach!!!

KATASTROFY BUDOWLANE

Katastrofy budowlane najczęściej powodowane są:

• wybuchami gazu
• obsunięciem stropów lub nadwyrężeniem elementów konstrukcyjnych budynków
• tąpnięciami
• osuwiskami

Postępująca urbanizacja, starzejąca się infrastruktura budowlana i techniczna stwarza realne zagrożenia katastrofami budowlanymi.

Gdy zdarzy się katastrofa budowlana budynku, w którym mieszkasz opuszczając dom/mieszkanie:

• wyłącz instalację gazową, elektryczną, wodę
• zabierz ze sobą dokument tożsamości i inne ważne dokumenty, żywność, koce, odzież, pieniądze. Zadbaj o to, aby dom opuścili wszyscy domownicy oraz sąsiedzi, zachowaj szczególną ostrożność.
• o ile nie możesz opuścić budynku drzwiami wyjściowymi, przez klatkę schodową z powodu zagrożenia lub innych przeszkód - uciekaj przez okno lub okna sąsiadów, jeśli to możliwe.

Gdy nie masz możliwości opuszczenia domu - wywieś w oknie białe prześcieradło lub obrus - jako znak dla ratowników, że potrzebujesz pomocy.

Gdy jesteś unieruchomiony/przysypany - nawołuj pomocy, stukaj w lekkie elementy metalowe - ułatwisz ratownikom lokalizację.

Gdy opuściłeś budynek:

• powiadom kierującego akcją ratowniczą o osobach z rodziny i sąsiadach, którzy zostali jeszcze w pomieszczeniach budynku, oraz o osobach, które aktualnie i na pewno przebywają poza domem (w pracy, szkole itp.)
• jeśli posiadasz informacje pomocne w akcji ratowniczej, przekaż je niezwłocznie służbie ratowniczej
• nie przeszkadzaj w pracy ratownikom
• nie wracaj na miejsce katastrofy, ani nie wchodź do uszkodzonego wypadkiem budynku bez zezwolenia służb budowlanych, które określą, czy takie wejście jest bezpieczne
• jeśli jesteś ranny zgłoś się do punktu pomocy medycznej
• zgłoś swoje potrzeby do punktu pomocy społecznej lub władz terenowych
• postępuj dalej zgodnie z zaleceniami władz miasta, gminy

SKAŻENIA CHEMICZNE

Najczęstszą przyczyną uwolnień niebezpiecznych środków chemicznych (NŚCh) są:

- awarie i katastrofy w obiektach przemysłowych

- wypadki cystern kolejowych oraz auto-cystern

- rozszczelnienia rurociągów przemysłowych

- katastrofy morskich tankowców i chemikaliowców

Jeżeli jesteś świadkiem wypadku z udziałem NŚCh - powiadom natychmiast w jakikolwiek sposób:

- straż pożarną,

- policję.

Podaj istotne dane:

- miejsce zdarzenia,

- swoje dane,

- cyfry znajdujące się na prostokątnych pomarańczowych tablicach

Nie bądź kibicem zdarzenia, ale oddal się z miejsca wypadku, aby zminimalizować ryzyko zatrucia. Opuść rejon zagrożony, kierując się prostopadle do kierunku wiatru.

Chroń swoje drogi oddechowe. W tym celu wykonaj filtr ochronny z dostępnych Ci materiałów (zwilżona w wodzie lub wodnym roztworze sody oczyszczonej chusteczka, szalik, ręcznik, itp.) i osłoń nim drogi oddechowe. Jeśli jesteś w samochodzie - zamknij okna, włącz wentylację wewnętrzną, staraj się jak najszybciej opuścić strefę skażenia.

Stosuj się ściśle do poleceń służb ratowniczych lub komunikatów przekazywanych przez lokalne środki przekazu; radio, TV, megafony.

Jeśli przebywałeś w strefie skażonej, zdejmij ubranie, które uległo zanieczyszczeniu i zamień je na czyste oraz dużą ilością wody przemyj oczy, usta, nos i weź prysznic.

Jeśli istnieje prawdopodobieństwo, że niebezpieczne środki chemiczne przenikną do Twojego domu:

- włącz radio lub telewizor na program lokalny i stosuj się ściśle do poleceń wydanych przez lokalne władze i służby ratownicze

- uszczelnij wszystkie otwory okienne, wentylacyjne, drzwi - oklejając je taśmą klejącą, obkładając rulonami z mokrych ręczników lub prześcieradeł

- oddychaj przez maseczkę wykonaną z gazy, waty, ręcznika itp.

- zadbaj o bezpieczeństwo swoich podopiecznych, dzieci, osób niepełnosprawnych, zwierząt domowych

- pozostań w wewnętrznej części budynku przy zamkniętych drzwiach - w przypadku, gdy istnieje niebezpieczeństwo skażenia chlorem, udaj się na wyższe kondygnacje, np. do sąsiadów.

W przypadku amoniaku - kieruj się do pomieszczeń położonych na niskich kondygnacjach. Powiadom o zagrożeniu najbliższe otoczenie; wyłącz urządzenia elektryczne i gazowe z otwartym ogniem; nie jedz żywności i nie pij płynów, które mogły ulec skażeniu; wpuść do budynku zagrożonych przechodniów; jeśli znajdowali się w strefie skażenia, ich odzież powinna pozostać na zewnątrz.

EPIDEMIE

W celu uniknięcia skutków zagrożeń epidemiologicznych wynikających z różnych przyczyn obywatel powinien:

• przestrzegać podstawowych zasad higieny
• nie spożywać żywności z niepewnych źródeł
• unikać kontaktu z chorymi na choroby zakaźne
• w razie wątpliwości zgłosić się do lekarza
• przestrzegać terminów szczepień ochronnych,
• ograniczyć kontakty bezpośrednie z chorymi zwierzętami
• przestrzegać zaleceń zawartych w ogłoszeniach i komunikatach (np. ostrzeżenia o wściekliźnie)

Aby zmniejszyć zagrożenia, trzeba przestrzegać następujących zaleceń:

• nie należy spożywać, przetwarzać, ani uzdatniać żywności wykazującej cechy zamoczenia oraz bez zewnętrznych oznak uszkodzenia, ale przechowywanej w niewłaściwej temperaturze - wyłączone urządzenia chłodnicze
• zamoczoną żywność należy zgromadzić w wydzielonym miejscu;
• kupując żywność należy zwrócić szczególną uwagę na wygląd i stan opakowań (zacieki i ślady korozji), czytelność etykiet, termin przydatności do spożycia
• należy pamiętać, że niezdatne do spożycia są warzywa, jarzyny i owoce będące w czasie powodzi pod wodą;
• wszelkie wątpliwości związane ze stanem sanitarnym obiektów i dystrybucją żywności należy zgłaszać do terenowych stacji sanitarno-epidemiologicznych;
• ze źródeł wody, które zostały zatopione lub podtopione, należy wypompować wodę i naprawić uszkodzenia
• po napełnieniu studni wodą należy ją wydezynfekować, a następnie długo odpompowywać, wykonać badanie wody dopuszczające do spożycia
• oczyścić najbliższe otoczenie z wszelkich nieczystości.

BIOTERRORYZM

Należy zwracać uwagę na wszelkie podejrzane pakunki, paczki, torby, walizy itp., w razie zauważenia podejrzanego pakunku nie należy go ruszać i jak najszybciej powiadomić policję.

W przypadku otrzymania przesyłki niewiadomego pochodzenia, brak adresu nadawcy, nadawca jest nam zupełnie nieznany lub gdy przesyłka wygląda podejrzanie nie należy jej otwierać. Przesyłkę należy umieścić w grubym plastikowym worku i szczelnie zamknąć. O swoich spostrzeżeniach powiadomić policję lub straż pożarną. Gdy przesyłka została otwarta, a znajduje się w niej podejrzana zawartość w postaci proszku, pyłu, galarety, piany itp., należy pozostawić zawartość w miejscu otwarcia, zamknąć okna, wyłączyć wentylację i klimatyzację, bardzo dokładnie umyć ręce. O przesyłce bezzwłocznie powiadomić policję lub straż pożarną.

W przypadku otrzymania informacji o planowanym ataku terrorystycznym, niezwłocznie powiadomić policję. Jeżeli informację taką otrzymamy telefonicznie np. w pracy, należy starać się prowadzić rozmowę spokojnie, próbując dowiedzieć się od dzwoniącego jak najwięcej o planowanym zamachu, jeśli to jest możliwe nagrywać treść rozmowy.

Objawy zakażenia:

1. Wąglikiem:

− postać płucna: gorączka, kaszel, bóle w klatce piersiowej, duszności, sinica.

− postać jelitowa: bóle brzucha, wymioty, gorączka, krwawa biegunka i krwawe wymioty.

2. Jadem kiełbasianym:

systematyczne porażanie nerwów czaszkowych – opadanie powiek, osłabienie zaciskania szczęk, opadanie żuchwy, trudności w połykaniu i mowie, nieostre lub podwójne widzenie.

3. Wirusem ospy prawdziwej:

gorączka i bóle mięśni trwające około 2-4 dni, wysypka pęcherzowa na twarzy i kończynach,

wysypka na tułowiu, ropne pęcherze w ciągu tygodnia.

NIEWYPAŁY I NIEWYBUCHY

Zardzewiała śmierć ciągle groźna !!!

Nie zachowanie należytych środków bezpieczeństwa po odnalezieniu niewypału lub niewybuchu, niewłaściwe postępowanie wynikające z braku świadomości o grożącym niebezpieczeństwie może doprowadzić do wielu nieszczęść, a nawet do śmierci.

W miarę możliwości zabezpiecz miejsce znalezienia przed dostępem innych osób, powiadom Policję - stosuj się do ich wskazówek, do czasu przyjazdu wezwanych służb pozostań w pobliżu znaleziska - nie dopuść innych osób do zbliżania się lub manipulowania znalezionymi przedmiotami. Kategorycznie nie wolno podnosić, odkopywać, przenosić, wrzucać do ognia, ani do miejsc takich jak stawy, głębokie rowy znalezionych niewybuchów.

Należy mieć świadomość, że materiał wybuchowy stosowany w technice wojskowej w praktyce jest całkowicie odporny na działanie wszelkiego rodzaju warunków atmosferycznych i niezależnie od daty produkcji zachowuje swe właściwości wybuchowe.

Patrol rozminowania powołany jest do oczyszczania terenów z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych, pochodzących z okresu działań wojennych. Przez oczyszczanie terenów należy rozumieć unieszkodliwienie i niszczenie materiałów wybuchowych oraz innych przedmiotów niebezpiecznych.

MAŁOPOLSKIE - Patrol rozminowania:

powiaty ziemskie: bocheński, brzeski, chrzanowski, krakowski,

limanowski, miechowski, myślenicki, nowosądecki, nowotarski,

olkuski, oświęcimski, proszowicki, suski, tatrzański, wadowicki,wielicki,

31 – 901 Kraków

ul. Wrocławska 82

(124554547)

ZASADY ZGŁASZANIA

Powiadomienie o znalezionych przedmiotach wybuchowych i niebezpiecznych zgłaszają niżej wymienione organy właściwe dla terenu, na którym wykryto te przedmioty:

Urząd Wojewódzki,

Starostwa Powiatowe,

Urzędy Gminne,

Jednostki Policji.

Na wszystkie zgłoszenia patrole oczyszczania terenów z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych reagują niezwłocznie, nie później niż w ciągu trzech dni od daty otrzymania zgłoszenia. Zgłoszenia pilne realizują natychmiast, tzn. nie później niż w ciągu doby.

Za przedmioty wybuchowe uważa się wszelkiego rodzaju przedmioty pochodzenia wojskowego, które ze względu na swoje właściwości wybuchowe grożą niebezpieczeństwem przy niewłaściwym obchodzeniu się z nimi (ruszanie, rozkręcanie, rzucanie itp.). Są to w szczególności:

• zapalniki,
• pociski,
• bomby lotnicze,
• naboje artyleryjskie i karabinowe,
• pancerzownice,
• granaty,
• miny wszelkich typów,
• ładunki materiałów wybuchowych,
• złom metalowy zawierający resztki materiałów wybuchowych.

Za przedmioty niebezpieczne uważa się wszelkiego rodzaju urządzenia, materiały pochodzenia wojskowego, przemysłowego lub innego, które mając właściwości łatwopalne, żrące, trujące, grożą niebezpieczeństwem przy manipulowaniu lub zetknięcie z powietrzem albo wysoka temperaturą.

Zaliczyć do nich można:

• płyny łatwopalne,
• zawartości butli stalowych i gaśnic,
• resztki rozmaitych substancji w aparaturze laboratoryjnej itp.

KRADZIEŻE I WLAMANIA

Najczęściej złodziej wie, gdzie się włamać, aby ryzyko mu się opłacało!!!

Aby skutecznie zabezpieczyć się przed włamaniem, trzeba o tym pomyśleć wcześniej:

• Nie należy się „chwalić tym, co posiadamy”, dotyczy to również naszych dzieci, którym należy wytłumaczyć, aby nie opowiadały na podwórku o tym, co mamy w domu.
• Drzwi wejściowe powinny być solidne i posiadać co najmniej dwa zamki, w tym jeden antywłamaniowy. Mówi, się, że nie ma zamka, którego złodziej nie potrafiłby otworzyć, jednak zamki „trudne i skomplikowane” skutecznie odstraszają złodziei.
• Wychodząc z domu zamykajmy drzwi na wszystkie zamki, sprawdźmy okna i drzwi balkonowe. Jeżeli wyjeżdżamy na dłużej, prośmy rodzinę lub dobrych znajomych, aby zwracali uwagę na nasze mieszkanie. Niech wyjmują listy ze skrzynki, włączą wieczorem światło lub radio itp.
• Nie zawierajmy przypadkowych znajomości i nie sprowadzajmy przypadkowych gości.
• Jeżeli mamy do czynienia z osobami nieznanymi, np. listonosz, rzemieślnik itp. zawsze sprawdzajmy ich tożsamość.
• Nie oddajemy kluczy obcym osobom, wytłumaczmy to naszym dzieciom.
• Stosujmy różne systemy zabezpieczeń naszych domów i mieszkań, odpowiednie zamki, systemy alarmowe, wzmocnione drzwi. Dobrze jest zainstalować domofon i wizjer, a także zapornicę łańcuchową lub podobne urządzenie.
• Obserwujmy otoczenie, w jakim żyjemy, zwracajmy szczególną uwagę na obce osoby, kręcące się w pobliżu naszego miejsca zamieszkania. O nietypowych sytuacjach informujmy dozorców, a jeżeli nasze podejrzenia są uzasadnione Policję.
• Aby zminimalizować ewentualne straty spowodowane kradzieżą dobrze jest ubezpieczyć mieszkanie.

SUBSTANCJE PSYCHOAKTYWNE

    Substancje psychoaktywne to środki chemiczne, które działając na organizm człowieka, powodują zmianę samopoczucia i fałszują odbiór rzeczywistości, a przyjmowanie ich może prowadzić do uzależnienia, powoduje długotrwałe i nieodwracalne negatywne skutki dla zdrowia, jak również śmierć.

Nie zażywaj substancji psychoaktywnych – nie warto ryzykować !!!

Pamiętaj! Objawy zażywania substancji psychoaktywnych mogą być różne w zależności od zażywanej substancji i indywidualnych cech organizmu.

Substancje psychoaktywne i możliwe skutki ich zażywania:

Amfetamina - silne pobudzenie psychomotoryczne, brak łaknienia, rozszerzenie źrenic, przyspieszona akcja serca i szybki oddech, bezsenność, zmiany nastroju, wielomówność, drżenie kończyn, wymioty, wysypka, halucynacje, podwyższone ciśnienie krwi i zwiększone wydalanie moczu, jadłowstręt, suchość w ustach, uszkodzenie szkliwa zębów;

Barbiturany (leki nasenne) i Benzodiazepiny (leki uspokajające) - apatia, senność, bełkotliwa mowa, zachowanie jak po spożyciu alkoholu, wymioty, drżenie mięśni, halucynacje, okresowe psychozy, anemia, bezsenność, skłonności samobójcze;

Ecstasy - niepokój, depresja, obniżenie sprawności intelektualnej, halucynacje, nadwrażliwość na bodźce, mania prześladowcza, szybkie nieregularne bicie serca, bóle w klatce piersiowej, drżenie i skurcze mięśni, pobudzenie i brak łaknienia, wzrost temperatury ciała, wzmożenie odruchów, rozszerzenie źrenic, nagłe wzrosty ciśnienia i uderzenia krwi do głowy, szczękościsk, nudności i wymioty, odwodnienie

Grzyby halucynogenne - halucynacje, zwiększenie wrażliwości na bodźce, brak kontaktu z otoczeniem, uczucie opuszczenia ciała, bierność i obojętność na sygnały zewnętrzne, zaburzenia osobowości;

Kokaina - ból głowy, bladość, silnie rozszerzone źrenice, nudności, wymioty, zimne poty, drgawki, depresja, bezsenność, brak łaknienia na przemian z intensywnym głodem, wzrost ciśnienia i przyspieszenie oddechu, gorączka, kołatanie serca, po krótkotrwałej euforii - niepokój i napięcie, urojenia;

LSD - halucynacje z napadami lęku, agresja, depresja, zanik zainteresowań, bezsenność, flashback, wysokie ciśnienie krwi, strach przed szaleństwem lub śmiercią, zaburzenie koordynacji ruchów, drżenie mięśni, rozszerzenie źrenic psychoza, próby samobójcze;

Marihuana i haszysz - wzrost ciśnienia krwi i przyśpieszone tętno, wysuszenie śluzówek jamy ustnej, czasami ataki kaszlu, przekrwione oczy, zapalenie spojówek, niekiedy obrzęk powiek, intensywne pocenie się, zwiększenie apetytu, bóle i zawroty głowy, zaburzenia koordynacji ruchowej i koncentracji, zaburzenia pamięci;

Opiaty (m.in. heroina) - zmniejszenie apetytu, apatia, podwyższenie granicy bólu, osłabienie, intensywne pocenie się, obniżenie ciśnienia krwi, zaburzenia działania układu pokarmowego i silne bóle brzucha, impotencja, zwężenie źrenic i osłabienie ich zdolności do reagowania na światło, zmiany zapalne skóry, bóle stawów i mięśni;

Sterydy anaboliczne - nerwowość, impulsywność, agresja, stany lękowe, halucynacje, depresja i myśli samobójcze, zmiany skórne (plamy i zaczerwienienia), obrzęk twarzy, przy długotrwałym stosowaniu powodują ciężkie uszkodzenia wątroby, nerek, serca, osłabienie popędu płciowego i impotencję;

Środki wziewne (kleje, rozpuszczalniki) - zaburzenia mowy (mowa zamazana, bełkotliwa), zapalenie spojówek, nieporadność ruchowa, gadatliwość, nadwrażliwość na światło, katar lub krwawienie z nosa, kichanie i kaszel, ożywienie i podniecenie, stan przygnębienia, oszołomienie i dezorientacja, zmęczenie, lękliwość, zaniki pamięci;

Dopalacze - tachykardia, podniesienie ciśnienia, szczękościsk, intensywne pocenie się, bóle i zawroty głowy, bóle w klatce piersiowej, nudności, drgawki, konwulsje, problemy z oddychaniem, rozszerzenie źrenic, zaburzenie pamięci i gonitwa myśli, problemy z koncentracją, stany lękowe i depresyjne, halucynacje. (UWAGA! Badania laboratoryjne tzw. dopalaczy wykazują zawartość wielu zanieczyszczeń i świadczą o dużej przypadkowości procesu produkcyjnego).

Nielegalne substancje psychoaktywne nie są poddawane żadnym testom i badaniom klinicznym, a ich wpływ na organizm człowieka jest nieznany, twórcy testują je na ofiarach !!!

PIERWSZA POMOC WOBEC OSOBY POD WPŁYWEM SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNEJ

W każdym przypadku wystąpienia objawów zatrucia substancją psychoaktywną wezwij pogotowie ratunkowe !!! Podejmując działania ratownicze zachowaj spokój, upewnij się czy Tobie i poszkodowanym nie zagraża niebezpieczeństwo, czy można bezpiecznie podejść do poszkodowanego.

Zażycie substancji psychoaktywnych może wywoływać różne objawy, dlatego odpowiednia reakcja poprzedzająca przybycie lekarza może uratować komuś życie.

OBJAWY:

• ZMNIEJSZENIE AKTYWNOŚCI m.in. spowolnione ruchy, spowolnienie mowy, zastyganie w ruchu, omdlenie lub utrata przytomności.

Pierwsza pomoc: sprawdź przytomność poszkodowanego, zapewnij mu dostęp świeżego powietrza, połóż w pozycji bezpiecznej, zabezpiecz posiadane przez poszkodowanego używki lub opakowania. Jeśli poszkodowany nie oddycha przystąp do reanimacji.

• WZMOŻENIE AKTYWNOŚCI m.in. gwałtowne i niekontrolowane ruchy, nadaktywność, agresja, halucynacje.

Pierwsza pomoc: w przypadku napadu agresji zapewnij sobie obecność kilku osób, może wystąpić konieczność unieruchomienia poszkodowanego, uspokajaj poszkodowanego informuj go, co do miejsca i czasu.

• NAPAD PANIKI m.in. lęk, depresja, agresja, niekontrolowane zachowania.

Pierwsza pomoc: spróbuj go uspokoić, mów szeptem, powiedz, że uczucie paniki zaraz minie

wyprowadź poszkodowanego z dala od głośnej muzyki, hałasu, jaskrawych i migających świateł, nie pozostawiaj go samego. Gdy występuje u niego przyśpieszony oddech może dojść do tzw. hiperwentylacji, która powoduje zawroty głowy, nudności, nasila lęk. Wskazane jest wtedy nakłonienie poszkodowanego do próby uzyskania spokojniejszego, regularnego oddechu.

• NAPAD DRGAWKOWY m.in. utrata przytomności, skurcze mięśni i ciała, szczękościsk, ślinotok, okres bezdechu.

Pierwsza pomoc: zapewnij bezpieczne miejsce, usuń niebezpieczne przedmioty zagrażające poszkodowanemu podczas napadu, przytrzymuj jedynie głowę poszkodowanego, zabezpieczając przed urazem, nie krępuj jego ciała i nie powstrzymuj drgawek, nie wkładaj niczego między zęby, uspokajaj poszkodowanego, informuj o sytuacji zapewnij komfort termiczny i psychiczny, do przybycia pogotowia nie podawaj mu nic do jedzenia i picia.

• ZAPAŚĆ I UTRATA PRZYTOMNOŚCI

Pierwsza pomoc: połóż poszkodowanego na plecach twardym podłożu, sprawdź oddech oraz krążenie. Gdy stwierdzisz brak oddechu i krążenia, sprawdź i udrożnij drogi oddechowe, a następnie przeprowadź resuscytację uciskając klatkę piersiową i oddechy ratownicze w stosunku 30:2. Jeżeli nie chcesz bez maseczki robić sztucznego oddychania, to cały czas uciskaj – 100 uciśnięć/min.  Przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, jeżeli zacznie on prawidłowo oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji i kontynuuj resuscytację do czasu, gdy:

− przybędą służby medyczne i przejmą działania,

− poszkodowany zacznie prawidłowo oddychać,

− będziesz wyczerpany,

− wystąpi sytuacja zagrażająca twojemu bezpieczeństwu

Gdy poszkodowany oddycha i ma przywrócone krążenie, ułóż go w pozycji bezpiecznej, zabezpiecz przed utratą ciepła i regularnie oceniaj jego stan, aż do przybycia karetki Ratownictwa Medycznego. Jeżeli ofiara zażycia substancji psychoaktywnych lub przedawkowania jest nieprzytomna, ale oddycha, ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej, zabezpiecz przed utratą ciepła i regularnie oceniaj jego stan do momentu przybycia fachowej pomocy. Powinno się unikać przemieszczania nieprzytomnego, chyba, że jest ono konieczne.

CZAD

Tlenek węgla (czad) - jest bezbarwny i bezwonny, co sprawia, że jest szczególnie niebezpieczny, powstaje w wyniku niepełnego spalania się węgla, koksu, drewna, a także gazu (butanu, propanu).

Przyczyną zagrożenia czadem mogą być niesprawne przewody kominowe, źle wietrzone pomieszczenia, wadliwe palniki gazowe.

Objawy zatrucia tlenkiem węgla: ból głowy, zawroty głowy, nudności, wymioty, zaburzenia równowagi i orientacji, osłabienie, zaburzenia świadomości do śpiączki włącznie, drgawki, ból w klatce piersiowej - szczególnie u osób z chorobą wieńcową, nagłe zatrzymanie krążenia.

ABY ZMNIEJSZYĆ RYZYKO ZATRUCIA CZADEM

• dbaj o sprawność układ przewodów kominowych,
• nigdy nie zasłaniaj kratek wentylacyjnych,
• często wietrz pomieszczenia,
• zainstaluj czujnik czadu

UDZIELANIE POMOCY W PRZYPADKU ZATRUCIA CZADEM

• natychmiast otwórz okna i drzwi żeby przewietrzyć pomieszczenie, pamiętaj, że dłuższe przebywanie w pomieszczeniu zagraża również osobie niosącej pomoc
• jeśli to możliwe usuń poszkodowanego z zagrożonego miejsca
• oceń stan poszkodowanego, jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha prawidłowo – ułóż go w pozycji bezpiecznej, jeśli poszkodowany nie oddycha – natychmiast zacznij wykonywać sztuczne oddychanie i masaż serca
• zapewnij sobie pomoc innych osób, wezwij pogotowie ratunkowe
• jeśli masz możliwość, wyłącz dopływ gazu do palnika piecyka.

NIEBEZPIECZNA PRZESYŁKA

CO POWINNO WZBUDZIĆ PODEJRZENIA:

• przesyłka od nadawcy lub z miejsca budzącego podejrzenia
• przesyłka niezwykła, podejrzana ze względu na wagę, wymiary, kształt, zapach

• wewnątrz przesyłki widać cienką folię lub druciki/przewody
• opakowanie brudne, zatłuszczone, zabarwione lub nasączone substancją zapachową
• dodatkowy lub niespotykany materiał, z powodów nieznanych lub trudnych do określenia, chroniący zawartość przesyłki np. taśmy oklejające przesyłkę, siatki, żyłki, ramki/taśma klejąca wzdłuż krawędzi koperty/przesyłki,
• nieuzasadnione i niespodziewane oznakowanie przesyłek napisami typu: „Do rąk własnych”, „Poufne”, „Doręczyć osobiście” itp.

JEŚLI PRZESYŁKA WYDAJE CI SIĘ PODEJRZANA:

• nie odbieraj jej od kuriera, posłańca, listonosza
• jeżeli taką przesyłkę znalazłeś w skrzynce, NIE OTWIERAJ JEJ, włóż ją ponownie do skrzynki, zamknij skrzynkę,
• jeśli zabrałeś przesyłkę do domu, NIE OTWIERAJ JEJ, umieść w grubym worku plastikowym i szczelnie zaklej go taśmą klejącą,
• worek umieść w drugim grubym plastikowym worku, ten również szczelnie zamknij - zawiąż na supeł i zaklej taśmą klejącą,
• pakunku nie przenoś - najlepiej, by pozostał na miejscu,
• zamknij okna i drzwi (zabezpiecz pomieszczenie przed dostępem innych osób), wyłącz systemy wentylacyjne i klimatyzację,
• natychmiast zadzwoń na numer alarmowy 112 - stosuj się do wskazówek odpowiednich służb,
• jeśli to możliwe dokładnie umyj mydłem ręce i twarz

JEŚLI OTWORZYŁEŚ PRZESYŁKĘ, A JEJ ZAWARTOŚĆ WYDAJE SIĘ PODEJRZANA (proszek, pył, kawałki, blok, galareta, piana, płyn)

• nie naruszaj jej zawartości: nie rozsypuj, nie przenoś, nie dotykaj, nie wąchaj, nie powoduj ruchu powietrza w pomieszczeniu
• w miarę możliwości załóż rękawiczki a twarz zabezpiecz maseczką, chustą lub innym izolatorem
• całą zawartość przykryj foliowym workiem (w przypadku braku worka, może być papier np. gazeta) który należy szczelnie przykleić do podłoża na którym została otwarta, w przypadku braku odpowiednich opakowań, unikać poruszania i przemieszczania przesyłki
• jeśli to możliwe dokładnie umyj mydłem ręce i twarz
• jeżeli wykonanie opisanych wyżej czynności nie jest możliwe, nie rób nic z przesyłką, opuść pomieszczenie, zabezpiecz przed dostępem osób postronnych
• natychmiast zadzwoń na numer alarmowy 112 - stosuj się do wskazówek odpowiednich służb
• osoby mające kontakt z przesyłką powinny zebrać się w jednym odizolowanym miejscu i czekać na przybycie właściwych służb.

ALARM BOMBOWY

   W związku z możliwością porzucenia przedmiotów w postaci toreb, paczek, urządzeń, itp. niewiadomego pochodzenia pozostawione bez opieki, co do których zachodzi podejrzenie, że może to być bomba NIE DOTYKAJ! NIE ZAGLĄDAJ!

Miejsce znalezienia pozostawionych przedmiotów należy zabezpieczyć aby ograniczyć dostęp do nich osób trzecich a o ich zlokalizowaniu natychmiast należy powiadomić właściciela/ administratora obiektu lub Policję.

Jeśli widzisz „bombę” to oznacza, że jesteś w polu jej rażenia.

JEŚLI OTRZYMASZ INFORMACJĘ „O BOMBIE” TELEFONICZNIE LUB NA ADRES E-MAIL:

• zachowaj spokój, nie wpadaj w panikę, nie odkładaj słuchawki
• nie lekceważ informacji o „bombie”, rozmawiaj konkretnie i rzeczowo, zapamiętaj jak najwięcej informacji,
• przedłużaj rozmowę (np. udając trudności w zrozumieniu) by uzyskać jak najwięcej szczegółów
• zapisuj lub nagraj przebieg rozmowy, czas, sposób mówienia dzwoniącego, przekazaną informację
• jeśli informacja dotarła poprzez e-mail - zapisz i wydrukuj
• o otrzymanej informacji powiadom Policję

SPOSOBY POSTĘPOWANIA W SYTUACJI ALARMU BOMBOWEGO:

• pomyśl, którędy można się ewakuować z miejsca, w którym przebywasz
• odsuń się od przedmiotów, które mogą być przesunięte podczas wybuchu lub które mogą spowodować zranienie
• pamiętaj by nie pozostawiać własnego bagażu bez opieki i nie przyjmować od obcych osób żadnych pakunków
• ciekawość jest niebezpieczna - jak najszybciej oddal się z miejsca zagrożonego wybuchem. Po drodze informuj o zagrożeniu jak najwięcej osób, będących w strefie zagrożonej lub kierujących się w jej stronę (informację przekazuj w sposób nie powodujący paniki)
• po ogłoszeniu ewakuacji zachowaj spokój, zabierz rzeczy osobiste (torbę, kurtkę, telefony komórkowe), sprawnie opuść zagrożone miejsce
• po przybyciu Policji na miejsce incydentu bombowego, przejmuje ona kierowanie akcją
• w przypadku włączenia parkingu dla pojazdów w strefę zagrożenia, nie ratuj na siłę swojego samochodu (dotyczy to również innych cennych przedmiotów) - życie jest ważniejsze.

ZAWIADAMIAJĄC POLICJĘ PODAJ:

• miejsce, adres znalezienia i opis przedmiotu, który może być urządzeniem wybuchowym
• w przypadku informacji przekazanej telefonicznie: dokładną treść rozmowy z informującym o podłożeniu ładunku wybuchowego
• w przypadku informacji przekazanej poprzez e-mail: przeczytać treść informacji oraz godzinę otrzymania informacji
• swoje imię, nazwisko, numer telefonu, z którego przekazywana jest informacja oraz godzinę
• uzyskaj od Policji potwierdzenie przyjęcia zawiadomienia

FAJERWERKI

Pamiętajmy, fajerwerki to materiały wybuchowe!

Szczególnie w okresie sylwestra i nowego roku występują „fajerwerkowe zagrożenia” Niewłaściwe postępowanie wynikające z braku świadomości o grożącym niebezpieczeństwie może doprowadzić do uszkodzeń ciała, a nawet do śmierci.

• petardy i fajerwerki kupuj tylko w sprawdzonych, rzetelnych sklepach, w oryginalnych opakowaniach, z dołączoną instrukcją obsługi w języku polskim, zawierającą informację dotyczącą sposobu odpalenia oraz zasady bezpiecznego użytkowania
• przed odpaleniem sprawdź czy produkt jest kompletny, nie ma uszkodzeń lub wad fabrycznych -pęknięcia, wgniecenia, wybrzuszenia, rozłączone lub źle połączone części
• petardy i fajerwerki odpalaj zawsze zgodnie z instrukcją, „z ręki” można odpalać wyłącznie petardy i fajerwerki posiadające bezpieczne uchwyty,
• petardy i fajerwerki NIE MOGĄ BYĆ ODPALANE PRZEZ DZIECI
• petard i fajerwerków NIE WOLNO używać w pomieszczeniach zamkniętych i w pobliżu obiektów łatwopalnych
• nie odpalaj petard i fajerwerków w stanie nietrzeźwym
• jeśli wyrób pirotechniczny nie eksplodował po odpaleniu i wypaleniu lontu - nie podchodź, aby sprawdzić, co się stało
• huk petard i fajerwerków może powodować strach i agresywne reakcje zwierząt, zwłaszcza psów – chroń je przed błyskami i hałasem

• Niestosowanie się do zasad bezpiecznego użytkowania grozi kalectwem lub śmiercią!

NIE WOLNO sprzedawać petard i fajerwerków osobom nieletnim!!!

 Jest to przestępstwo zagrożone karą grzywny lub pozbawienia wolności do lat 2

 

Materiały użyte do sporządzenia niniejszych informacji pochodzą ze stron:

- www.opole.uw.gov.pl

- www.opole.pl

- www.mswia.gov.pl

- www.gdansk.uw.gov.pl

- poradnik ZK Starostwo Powiatowe Prudnik